Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος (ΔΑΦ)

Ο Αυτισμός ή η Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος (ΔΑΦ) ορίζεται ως μια αναπτυξιακή διαταραχή που εμφανίζεται στην παιδική ηλικία και επηρεάζει αρνητικά τις κοινωνικές, γνωστικές, γλωσσικές και επικοινωνιακές ικανότητες ενός ατόμου. 

Τα πρώτα συμπτώματα κάνουν την εμφάνισή τους από τη βρεφική κιόλας ηλικία, αν και πολλά παιδιά λαμβάνουν διάγνωση από τα τρίτα έως τα πέμπτα τους χρόνια, κάποια ίσως και ακόμη πιο αργά.

Πολύ συχνά, ο αυτισμός συνυπάρχει με άλλες νευροαναπτυξιακές και ψυχικές διαταραχές, όπως η ελλειμματική προσοχή και η υπερκινητικότητα, η νοητική υστέρηση, τα προβλήματα συμπεριφοράς και συναισθήματος, η διαταραχή κινητικού συντονισμού, οι διαταραχές αισθητηριακής ρύθμισης κ.ά.

Με την έγκαιρη αναγνώριση των συμπτωμάτων και κατάλληλη θεραπευτική παρέμβαση, πολλά από τα άτομα μπορούν να βελτιώνουν σε σημαντικό βαθμό τη λειτουργικότητά τους, να ενταχθούν και να προσφέρουν στο κοινωνικό σύνολο, να αναπτύξουν σχέσεις και φιλίες, να ολοκληρώσουν την εκπαίδευσή τους, να εργαστούν και να δημιουργήσουν οικογένεια.

Ποιά είναι τα σημάδια που πρέπει να θορυβήσουν τους γονείς προκειμένου να αναζητήσουν τη βοήθεια του ειδικού;

• Αν ένα παιδί καθυστερεί να κατακτήσει τα αναπτυξιακά του ορόσημα, π.χ. να καθυστερήσει να μιλήσει ή να περπατήσει κατά το πρώτο έτος ζωής.

• Αν παρατηρούνται ελλείμματα ή αδεξιότητα στον τρόπο που επικοινωνεί σε κοινωνικό επίπεδο όπως να μην γυρίζει στο όνομά του, να μη δείχνει με το δείκτη αντικείμενα, να μην εκτελεί εντολές, να μην δείχνει ενδιαφέρον για άλλα παιδιά, να απομονώνεται.

• Αν εμφανίζει στερεότυπες, μονότονες ενασχολήσεις και κινήσεις ή ιδιαίτερα ενδιαφέροντα.

• Αν φαίνεται να έχει αισθητηριακά ελλείμματα, όπως υπερβολική μη αναμενόμενη αντίδραση σε ερεθίσματα, τροφική επιλεκτικότητα.

• Αν αναπτύσσει σημαντικές δυσκολίες συμπεριφοράς και συναισθήματος.

Τι προκαλεί τον αυτισμό;

Πρόσφατες επιστημονικές έρευνες έχουν δείξει ότι ο αυτισμός μπορεί να οφείλεται σε διάφορους παράγοντες, όπως γενετικούς και περιβαλλοντικούς, που επηρεάζουν τη φυσική ανάπτυξη του εγκεφάλου κατά τα πρώτα χρόνια ζωής του παιδιού. Μελέτες δείχνουν ότι το παιδί στο φάσμα του αυτισμού παρουσιάζει μια διαφορετική εικόνα του εγκεφάλου και αυτό οδηγεί σε δυσκολίες στη διαχείριση και επεξεργασία των εισερχομένων ερεθισμάτων. Με τη σειρά του αυτό μπορεί να οδηγήσει σε δυσκολίες στην επικοινωνία και την κοινωνικοποίηση, καθώς και στην ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων, όπως βλεμματική επαφή, εστίαση σε άτομα και δυσκολία στην κοινή προσοχή.